Onderstroom

In een woning vlak bij het centrum van de stad ligt een jongeman in een plas bloed, maar er zijn geen sporen van inbraak. Omdat Erlendur met vakantie is in de Westfjorden, neemt zijn collega Elingborg de zaak op zich. In het huis van de jongen wordt een paarse sjaal aangetroffen die een penetrante geur verspreidt. Vervolgens vinden ze een flesje met een narcotisch middel. Alles wijst erop dat de vermoorde een verkrachter was. Of heeft iemand de spullen met opzet neergelegd?
Tijdens het zenuwslopende onderzoek komt Elingborg terecht in een neerwaartse spiraal van geweld en psychologische wreedheid.

Boekgegevens
Titel: Onderstroom (2010)
Auteur: Arnaldur Indriđason
Originele titel: Myrká (2008)
Vertaling: Adriaan Faber
Uitgeverij: Querido - Q
ISBN: 90-214-3771-6
Omvang: 255 p.

Gelezen: 05-2010

BOB-score 4/5

Nieuwe gerechten en traditionele gerechtigheid

Zeven boeken schreef de Arnaldur Indriđason over zijn inspecteur Erlendur Sveinsson. In het laatste boek 'Onderkoeld' beklimt Erlendur de berg Harđskafi en verdwijnt langzaam in de koude mist. In het nieuwe boek Onderstroom blijft Erlendur in nevelen gehuld, hij is afgereisd naar de Oostfjorden zonder afscheid te hebben genomen. Zijn vriendin Valgerđur en collega's vragen zich af waar hij is.

Rechercheur Elíngborg heeft de leiding over het onderzoek naar de dood van een jonge man. Hij wordt in zijn eigen huis aangetroffen met een doorgesneden keel en flinke dosis Rohypnol in zijn lichaam. Veel aanknopingspunten zijn er niet; een paarse kasjmier sjaal met vaag de geur van Tandoori en een te klein poloshirt uit San Fransisco. De vragen die beantwoord moeten worden zijn wie heeft de telecommonteur Runólfur vermoord en waarom. Elíngborg reist af naar een klein dorpje waar de moeder van Runólfur nog woont en waar ze hoopt deze antwoorden te vinden.

Elíngborg wordt in Onderstroom als karakter door Indriđason verder uitgediept. Naast haar werk heeft ze als moeder van drie opgroeiende pubers haar handen vol om de dagelijkse gang van zaken in goede banen te leiden. Haar oudste zoon zet zich af tegen haar en geeft zijn moeder de schuld van het vertrek van zijn oudere pleegbroer naar Zweden. Zijn frustratie wil hij niet met haar bespreken maar zet hij wel op zijn weblog tot groot ongenoegen van de andere gezinsleden.

Indriđason beschrijft in Onderstroom de vaak levenslange gevolgen bij slachtoffers van verkrachtingszaken en de daarmee niet in verhouding staande lage straffen voor de daders, als deze al worden bestraft. Wie kan zich niet verplaatsen in een dader die dan het recht in eigen hand neemt. Een familielid die niet kan leven met het onrecht en zoekt naar traditionele gerechtigheid.

In dit boek eveneens aandacht voor de ontvolking van het platteland, de trek van de jeugd naar de grote steden. Het vasthouden van de oudere generatie aan de normen en waarden van het IJsland van weleer. Het zoeken naar manieren om het traditionele en het moderne te combineren zoals ook Elíngborg zoekt naar nieuwe gerechten waarbij recepten uit India in de tandoori-kookpot worden gecombineerd met IJslandse ingrediënten. Indriđason geeft het signaal dat de wereld verandert en dat openstaan en zoeken naar vernieuwing kan leiden tot verrassende ontdekkingen door combinaties van oud en nieuw.
Een fraai vormgegeven boodschap waar Erlendur meer moeite mee lijkt te hebben dan zijn sympathieke collega Elíngborg.