Camilla Läckberg

In Nederland verscheen in januari met Steenhouwer het derde boek van Camilla Läckberg. In het boek reizen we weer af naar het kleine Zweedse kustplaatsje Fjällbacka en pakken de draad weer op bij de inmiddels vertrouwde hoofdpersonen, schrijfster Erica Falck en politieman Patrik Hedström.
Camilla Läckberg kwam naar Nederland om haar nieuwe boek in het zonnetje te zetten. Een goede reden voor Ronald de Jong om deze gedreven en welbespraakte schrijfster namens Ezzulia wat vragen te stellen.



Schrijven, stijl en lezers

Steenhouwer is het derde boek in Nederlandse vertaling en in Zweden zijn er inmiddels al vijf boeken verschenen. Wat motiveerde je om misdaadromans te gaan schrijven?
Ik heb mijn hele leven al een voorliefde gehad voor misdaadromans. Het begon allemaal met de Agatha Christie boeken van mijn vader. Toen ik ongeveer elf was had ik die bijna allemaal gelezen en begon ik ook aan andere schrijvers. Tijdens het lezen droomde ik er altijd al van om ooit zelf een misdaadroman te schrijven. Een cursus crimewriting gaf me net het zetje dat ik nodig had.

Voor de lezers die je boeken nog niet kennen: welke andere Scandinavische schrijvers komen qua stijl het dichtst bij jouw boeken?
Ik denk dat mijn stijl zeker iets eigens heeft, maar waarschijnlijk is hij best vergelijkbaar met Mari Jungstedt en wellicht ook met Åsa Larsson.

Er worden in Europa veel boeken van je verkocht. Heb je een bepaald lezerspubliek voor ogen als je het verhaal schrijft?
Het grappige is dat ik maar voor één persoon schrijf en dat ben ik zelf. Het is verschrikkelijk moeilijk om te schrijven met een specifieke doelgroep voor ogen. Daarom schrijf ik in eerste instantie voor mijn eigen plezier en het soort boeken dat ik zelf graag zou willen lezen. En gelukkig voor mij komen er steeds meer lezers die mijn boeken ook willen lezen.

Relaties en rolverdeling

Patrik verzekerde haar dat hij liever bij Maja en haar huis was dan dat hij naar zijn werk ging, maar ze zag in zijn ogen dat hij eigenlijk opgelucht was hun kleine wereldje even te kunnen ontvluchten."

In de boeken is er veel aandacht voor relaties en gevoelens. Voorbeeld uit dit boek is de depressiviteit van Erica na de geboorte van Maja. Trekt dit juist vrouwelijke lezers aan?
Ik ben van mening dat de nadruk die ik op het gevoelsleven van mijn personages leg wel een vrouwelijk trekje is. Ik denk dat we in het dagelijks leven allemaal te maken hebben met problemen en tegenslagen. Dat is niet anders in een misdaadverhaal. Daarom verwerk ik dit ook mijn verhalen. Een van de redenen dat mijn boeken het zo goed doen bij mijn lezers is juist de relatie tussen Erica en Patrik. Het is geen geheim dat de karakters zijn gebaseerd op mijn ex-man en mijzelf. Na onze scheiding kreeg ik dan ook een lading post en reacties op mijn weblog met het dringende verzoek om Erica en Patrik niet te laten scheiden.

Koos je er bewust voor om Erica in een steeds traditionelere rol neer te zetten naarmate de reeks zich ontwikkelt?
Zoals ik al vertelde heeft het leven van Erica en mij veel overeenkomsten. We delen ook hetzelfde dilemma met veel vrouwen in de hedendaagse samenleving. We kunnen erg onafhankelijk zijn met succesvolle carrières, maar op het moment dat we moeder worden, verdampt dit ogenblikkelijk en wordt het duidelijk dat we niet zo gelijkwaardig blijken te zijn met de mannen binnen onze relaties als we wel dachten.

Welke boodschap wil je aan je vrouwelijke lezerspubliek meegeven door te kiezen voor een meer traditionele rolverdeling?
Ik ben een groot voorstander dat vaders meer verantwoordelijkheid nemen voor de zorgtaken en verantwoordelijkheid voor de baby. In mijn boek heb ik ook duidelijk gemaakt dat Erica erg teleurgesteld is over het feit dat zij en Patrik blijkbaar niet zo gelijk waren als zij wel dacht. Erica is hier dan ook niet erg blij mee. Ik had persoonlijk dezelfde ervaring bij de geboorte van mijn kinderen. Ik denk dat vaders net zo goed de zorgtaken op zich kunnen nemen als moeders, maar veel vaders kiezer ervoor om dit niet te doen. Dus ik kies er niet voor om een meer traditioneel rollenmodel neer te zetten maar pleit juist voor het tegengestelde. Mannen zouden meer luiers moeten gaan verschonen.

Religie en zeven zonden

Godvrezende mensen overkomt niets slechts. En nu praten we er niet meer over!' Met een klap kwam zijn vuist op tafel neer.

In je boeken is er een redelijke invloed van religie. Speelt religie een grote rol in de Zweedse samenleving of is dit meer specifiek voor Fjällbacka?
Religie speelt geen erg grote rol meer in het Zweden van nu. We gaan nog slechts zelden naar de kerk. Maar religie was wel sterk en dominant aanwezig voor een lange periode en we merken hier nog steeds wel de gevolgen van.

In Steenhouwer staan alle tien geboden sterk onder druk. Er wordt gemoord, overspel gepleegd en valse verklaringen afgelegd. Zitten alle zeven zonden in dit boek?
Nee, niet alle zeven zonden zitten in dit boek, sterker nog: ik heb geen moment de intentie gehad om dit als thema te gebruiken. Maar ik denk wel dat de zeven zonden de basis zijn waarom we elkaar verschrikkelijke dingen aandoen. In iedere moordzaak, sterker nog in ons dagelijks leven, zijn het de zonden die ons gedrag beïnvloeden. Het is een deel van wie we zijn.
Glimlachend. We zijn zondaars, de één wat meer dan de ander.

In Zweden loopt er een discussie in de media tussen verschillende misdaadauteurs die van een afstand kan worden afgedaan als jaloezie op succes. Zijn sommige oudere en mannelijke schrijvers niet helemaal zondevrij?
Lachend, ik vond de hele discussie eigenlijk best grappig. Ze beschuldigden de vrouwelijke schrijvers van het “stelen” van hun lezers. Maar laten we eerlijk zijn, lezers hebben een eigen wil en zij kiezen de boeken die zij willen lezen. En op dit moment lezen ze VEEL boeken van vrouwelijke misdaadauteurs. Dus ik denk dat ze zich een beetje bedreigd voelden maar laten we wel wezen er zijn meer dan genoeg lezers voor ons allemaal.

Thematiek

Verhuizen? Nooit van mijn leven! Die voldoening zou ik haar nooit gunnen! Dan zou zij waarschijnlijk... Als er iemand is die ergens anders moet gaan wonen, is zij het.

Is er een specifieke reden waarom je Fjällbacka hebt gekozen als setting voor je boeken?
Ik ben geboren en opgegroeid in Fjällbacka en het is de plek in de wereld die ik het beste ken. Verder ben ik van mening dan een klein plaatsje veel meer dynamiek met zich meebrengt dan een grotere stad. Een kleine gemeenschap werkt als een snelkookpan voor menselijke emoties die daardoor sneller escaleren.

In dit boek is er ook een belangrijke rol vol kinderen weggelegd. Er wordt een kind vermoord en er wordt beweerd dat daders vaak zelf slachtoffer zijn geweest. Is dit een belangrijk thema in je werk?
In dit boek is het zeker een belangrijk thema. Tijdens het schrijven was ik in mijn gedachten erg bezig met het moederschap. Ik was net bevallen van mijn eerste kind en was zwanger van de tweede.

Speelt het feit dat je zelf moeder bent van jonge kinderen een rol bij het schrijven van boeken waarin kinderen slachtoffer zijn? Is het een manier om je eigen angst te beheersen?
Ik denk dat we geneigd zijn te schrijven over onze grootste angsten en als ouder, en in mijn geval als moeder, is je grootste angst dat er iets met je kind zal gebeuren - en deze angst zal ook altijd bij je blijven voor de rest van je leven.

Sinds de dagen van Sjöwall & Wahlöö worden er in Scandinavische misdaadromans veel sociaalmaatschappelijke mistanden aan de kaak gesteld. Deze grotere maatschappelijke problemen zien we minder terug in jouw boeken, is dit een bewuste keuze?
Om eerlijk te zijn vind ik zelf de “grote” problemen van de samenleving niet zo interessant om over te schrijven of om ze te verwerken in mijn boeken. Ik ben zelf meer geïnteresseerd in problemen op een meer persoonlijk vlak. En in de meeste gevallen gaat mijn voorkeur uit om te schrijven over de problemen die spelen binnen de invloedsfeer en dynamiek van een familie.

Zoals de verhaallijn over de zus van Erica die door haar man wordt mishandeld?
Mishandeling binnen het huwelijk is een toenemend probleem in Zweden. Voor mij is dit een van de laagste vormen van lafheid, om misbruik te maken van iemand die van je houdt en die afhankelijk van je is. Dus ik nagel met veel plezier die lafaards aan de schandpaal die hun vrouw mishandelen.

Erica, Patrik en films

Nesser nam na een succesvolle tiendelige reeks afscheid van Van Veeteren en is gestart met een nieuwe hoofdpersoon. Kun je je voorstellen dat je ook afscheid neemt van Erica en Patrik ten gunste van nieuwe hoofdpersonen?
Erica en Patrik zijn twee heel intieme vrienden van me geworden dus voorlopig wil ik ze zeker niet laten gaan. Maar je kunt natuurlijk nooit weten wat er in de toekomst zal gaan gebeuren.

Gaan Erica en Patrik Fjällbacka nog verlaten?
Nee zeker niet, ze houden erg van Fjällbacka en willen er ook blijven.

De boeken worden nu ook verfilmd voor televisie, heb je hier een rol in?
Ik schrijf zelf niet mee aan scripts. Het zijn voor mij ook twee geheel verschillende vakgebieden, film en boeken. En eigenlijk vind ik boeken een mooier en veel krachtiger medium voor een schrijver. Voor mij persoonlijk wint het boek het altijd van de film.

Ultieme boek

Als een boek een krachtig medium is, hoe ziet jouw ultieme boek er dan uit?
Ik hoop en denk ook dat ik groei en steeds meer volwassen word als auteur. De thema’s in mijn boeken zijn een reflectie over mijn plaats in het leven en over bepaalde zaken die mij raken. Dus hopelijk wanneer ik later terugkijk op mijn carrière, kan ik mijn boeken zien als een soort dagboeken over mijn eigen leven. Verder streef ik er natuurlijk naar om het volgende boek weer net iets beter te maken dan het vorige boek. De wens om steeds beter te worden is de motor van je ontwikkeling.

In Zweden is het boekje Snöstorm och mandeldoft uitgebracht waarbij een deel van de opbrengst gaat naar stichting Min stora dag. Draagt dit bij aan het ultieme boek?
De organisatie Min stora dag zorgt ervoor dat wensen uitkomen voor terminaal zieke kinderen, of dit nu een reisje naar Disneyland is of een pony. Ik ben erg gelukkig met het feit dat dit boekje iets kan bijdragen aan het geluk van deze kinderen.
Doordat ik op mijn manier iets kan bijdragen zou je kunnen spreken van het ultieme boek.

© Interview Februari 2008 voor Ezzulia.nl
door Ronald de Jong