Nagelbijtende spanning

Er lijkt een nieuwe trend te ontstaan wanneer wordt gekeken naar de hoeveelheid Scandinavische duo's die samen hun thrillers en misdaadromans schrijven. In Nederland verschenen in 2011 uit Denemarken alleen al broer en zus Lotte & Søren Hammer, het echtpaar Øbro & Tornbjerg en A. J. Kazinski. Want achter dit laatste Oost-Europees aandoende pseudoniem schuilen twee ervaren Deense schrijvers.




Ezzulia nam contact op met beide auteurs, die een achtergrond hebben in de filmwereld, en sprak over hun gezamenlijk debuut Den sidste gode mand. In vertaling van Femke Blekkingh-Muller verschenen als De laatste goede man. We laten ze aan het woord over de manier waarop ze samen werken, de overeenkomsten bij het schrijven van een filmscenario en thrillers en hun hoofdpersoon politieman Niels Bentzon.

Net als in de film

Graag horen we van jullie wie er achter het pseudoniem A.J. Kazinski schuilgaan?
'Wij zijn Anders Rønnow Klarlund en Jacob Weinreich. Anders is een internationaal bekend filmregisseur en een aantal van zijn films is bekroond met een award, zoals Strings en Possessed. Hij is ook de schrijver van de roman De hengivne (The Devoted). Jacob schreef eerder al drie romans en een aantal boeken voor kinderen en young adults.'

Wie is dan A. J. Kazinski?
'Kazinski is het onzichtbare derde lid van ons team. Een oudere en bittere man die altijd boos is. Wanneer we kritisch naar elkaar moeten zijn dan vragen we aan Kazinski om de moeilijke boodschap aan de ander over te brengen.'

Jullie schreven beiden al eerder een roman. Waarom de overstap naar de wereld van de misdaadroman?
'We zijn liefhebber van thrillers en misdaadromans. We houden van het tempo in het genre. De nagelbijtende spanning die je dwingt om de volgende pagina te lezen.'

Welke methode gebruiken jullie bij het samen schrijven?
'Het zit vooral in de voorbereiding voorafgaand aan het schrijven. We maken hierbij afspraken over wie welk hoofdstuk schrijft. Tijdens het herschrijven draaien we de boel dan helemaal om.'

Jullie hebben allebei gewerkt in de filmwereld. Hoe heeft dit jullie geholpen bij het schrijven van misdaadromans?
'Het hielp ons om de structuur aan te brengen, bij het gebruik van omslagpunten en op het gebied van voortstuwing. Wanneer je een filmscript schrijft is er één regel die boven alle andere regels gaat: een scene moet je willen laten kijken naar de volgende scene. Voor ons is dat de belangrijkste regel die we hebben toegepast bij het schrijven van dit boek.’

De laatste goede man laat zich lezen als een filmscenario, was dit ook de opzet?
'Nee. We hebben we verhaal geschreven op een manier zodat het bij ons goed voelde’

Wat is jullie ultieme uitdaging wanneer je een thriller schrijft?
'Om een verhaal neer te zetten waarvoor je de trouwerij van je beste vriend zou afzeggen om thuis het boek uit te lezen. Hierbij gebruik makend van die interessante onderwerpen waarbij wij ons betrokken voelen.'

Hebben jullie een verklaring voor het groeiende aantal Deense duo's dat thrillers schrijft. Zijn jullie bang om alleen te schrijven?
'Lachend. Waarschijnlijk. We komen uit een klein angstig land.'

Niels Bentzon uit Kopenhagen

"Om de volgende moord te voorkomen moet Niels Bentzon één goed persoon vinden."
De auteurs kozen voor een politieman als de hoofdpersoon in hun gezamenlijke debuut. Hij krijgt de hulp van een astrofysicus bij zijn ongewone zoektocht naar de laatste goede man. Een van 'Gods rechtvaardigen' zoals beschreven in de joodse Talmoed.

Wie is Niels Bentzon?
'Niels is een onderhandelaar. Niet een man van de actie, maar iemand die weet hoe je met mensen moet praten. Zijn collega's om het bureau vinden hem een beetje vreemd, introvert, bijna verlegen.'

Wat maakt hem anders dan de gemiddelde mopperende politieman met een slecht huwelijk en een slechte relatie met zijn chef?
'Hij is zeker niet mopperig. Maar wel een moeilijke man vanwege zijn stemmingswisselingen. Soms ligt hij een week in bed met enkel zijn donkere gedachten als gezelschap. En op andere momenten lijkt het of hij onder invloed is van geestverruimende middelen.'

In dit boek vormt hij een team samen met Hannah Lund. Waarom zijn zij het beste duo om op jacht te gaan naar de laatste goede man?
'Niels heeft de intelligentie van Hannah nodig. Ze is een genie die door een persoonlijke tragedie de weg is kwijt geraakt in haar leven. Niels helpt Hannah hierbij en Hannah helpt Niels.'

Jullie hebben gekozen voor Kopenhagen tijdens de klimaatconferentie in 2009 als een setting voor het verhaal. Vanwaar deze keuze?
'De klimaatconferentie zorgde ervoor dat de stad in principe vol liep met in potentie 'goede mensen'. Het hele klimaatdebat reflecteert ook een van de grote thema's van dit boek: megalomanie (=grootheidswaan red.). Het menselijk ras dat zich gedraagt als God.'

Een groot thema en daarmee ook een belangrijke boodschap voor de lezer?
'Zeker, we zijn mensen en geen goden. Er zijn nog zoveel onderwerpen waar we weinig tot niets over weten. We zouden dus moeten luisteren naar elkaar en onze ogen open houden en nog belangrijker: onbevooroordeeld moeten zijn.'

Waar kwam jullie inspiratie vandaan over de goede mannen?
'De mythe van de 36 goede mannen troffen we aan in de roman The Seducer - It's Hard to Die in Dieppe van de Deense schrijver Henrik Stangerup.'

We kunnen ons voorstellen dat Niels Bentzon terugkeert. Is dit zo en krijgt hij hierbij weer hulp van Hannah?
'Zeer zeker. Het volgende boek met Niels zal in 2012 in Denemarken worden uitgebracht. Hannah zal ook weer van de partij zijn en samen zullen zij aantonen dat er een leven is na de dood.'

Geheim ingrediënt

Aan de Scandinavische schrijvers vragen we geregeld wat de misdaadromans uit het Noorden zo succesvol maakt. Wat is jullie beeld??
'Mogelijk heeft het te maken met die typische Scandinavische melancholie. Het is koud en donker in Scandinavië. Regenachtig. En dat is van invloed op de manier waarop we denken, leven en schrijven'

En het bespreekbaar maken van sociale misstanden speelt dat een rol?
'Het zijn niet alleen de sociale misstanden maar ook filosofische, religieuze en existentiële vragen. Zware onderwerpen die bespreekbaar kunnen worden gemaakt in een misdaadroman zonder saai of vervelend te worden.'

De laatste goede man maakte een zo goede indruk op de boekenbeurs dat het al aan een aantal landen verkocht was voordat het in Denemarken was verschenen. Wat was volgens jullie het geheime ingrediënt?
'Wellicht was dat het omdraaien van wat je normaal aantreft in een misdaadroman. Gewoonlijk gaat het over een politieman die op zoek is naar het kwaad. In ons boek is Niels Bentzon juist op jacht naar een goede man.'

De laatste paar jaar zijn er veel Zweedse misdaadromans verschenen. Is nu na het winnen van de Glazen Sleutel door Jussi Adler-Olsen het decennium van de Denen aangebroken?
Wederom lachend. 'We hopen het oprecht.'

Gaan jonge lezers de boeken van Jacob missen en filmliefhebbers de films van Anders of is het schrijven van misdaadromans een aardige bezigheid tussen al het werk door?
'Jacob zal blijven schrijven voor jongeren en Anders is bezig met de afronding van een nieuwe film. En zoals gezegd verschijnt er binnenkort ook weer een misdaadroman. We willen op al deze gebieden blijven werken.'


© Oktober 2011 voor Ezzulia.nl
interview Ronald de Jong