Val dood
De erfenis wordt doorgegeven. Van vader op dochter. Van zus op broer. De attitude, de eer, de macht. Bloedgeld, ongeacht waar het vandaan komt, wordt witgewassen – mits de juiste persoon wordt gevonden.
JW heeft zijn tijd in de gevangenis goed besteed en zint op een grootse comeback. Jorge is zijn nieuwe, saaie bestaan als verkoper van lattes en cappuccino’s al spuugzat. Het luxeleventje lonkt als hij zijn laatste grote deal aan het plannen is. Dit keer gaat het om serious shit, schunnig veel geld.
Maar een undercoveragent is diep doorgedrongen in de Stockholmse onderwereld en komt dichterbij. Dichter bij Jorge. Dichter bij JW. Op hetzelfde moment blijkt dat iemand het op de Godfather zelf heeft gemunt, Radovan Kranjic. Want hoe zou het zijn als Radovan is uitgeschakeld? Wie wordt dan de nieuwe koning van Stockholm – of koningin?
De technieken variëren: bescherming, beroving, coke, pooieren… Maar de jacht op geld gaat door en het verlangen naar macht en een zorgeloos leventje op een warme, zonnige plek wordt sterker. Het doel? Snel geld, life deluxe.
Boekgegevens
Titel: Val dood (2011)
Auteur: Jens Lapidus
Originele titel: Livet deluxe (2011)
Vertaling: Jasper Popma
Uitgeverij: AW Bruna
ISBN: 90-229-9456-2
Omvang: 392 p.
Gelezen: 12-2011
BOB-score 4/5
Nemen of genomen worden
De Zweedse strafrechtadvocaat Jens Lapidus heeft zijn klus geklaard. Met Val dood levert hij het derde deel af van de zeer succesvolle Stockholm-trilogie waarvan inmiddels het eerste deel is verfilmd. Een drieluik over de onderbuik van de Zweedse samenleving bekeken door de ogen van de crème de la crème van crimineel Stockholm. Lapidus gebruikt in Val dood dezelfde verhaalstructuur als in de vorige twee delen waarbij de lezer drie verhaallijnen gepresenteerd krijgt vanuit het perspectief van drie personages.
De eerste rode draad is die van de Latino Jorge, die we nog kennen als coke-dealer uit Snel geld. J-boy is de brave belastinggeld betalende eigenaar geworden van een koffieshop die zijn dagen slijt met het tappen van espresso’s en latte machiatos. Maar Jorge wil meer uit het leven halen, hij wil zijn grote slag slaan met zijn homies. Een waardetransport overvallen en vervolgens met koffers vol met geld vertrekken en genieten in Thailand. Althans dat is het plan waarmee hij volop bezig is.
Inspecteur Martin Hägerstrom heeft zijn wortels in de gegoede burgerij van Stockholm en kan beschikken over voldoende financiële middelen. Martin gaat door een moeilijke periode want zijn vader is recent overleden en zijn vrouw Anna is er vandoor gegaan met hun geadopteerde zoon Pravat. Hij heeft beiden al meer dan een jaar niet gezien. Commissaris Torsfjäll heeft wel een klus voor Martin. Een undercoveroperatie in de gevangenis waar hij als corrupte bewaarder een band moet aanknopen met Johan Westlund, beter bekend als cocaïneleverancier van de jetset JW. Na een aantal jaar detentie staat JW op het punt te worden vrijgelaten en de politie zou graag willen weten hoe de witwaspraktijken van deze wonderboy in elkaar steken.
Radovan Kranjic is de grote baas van de Joego-maffia. Wanneer hij wordt omgebracht valt er een machtsvacuüm en begint de strijd over wie het voor het zeggen krijgt in Stockholm. Stefanovic heeft het plan opgevat om het imperium over te nemen maar Radovans dochter Natalie laat zich niet zo maar aan de kant zetten. Zij heeft van haar vader de opdracht gekregen om de zaak voort te zetten. Een tweestrijd die niet onopgemerkt blijft en waar er maar één winnaar uit de bus kan komen.
In Val dood keren twee hoofdrolspelers Jorge en JW uit het eerste deel Snel geld terug met dezelfde drijfveer. Makkelijk veel geld verdienen voor een rijk en luxe leven. Niet vervallen in een saai en doorsnee burgerleven maar bivakmutsen op en op jacht naar die donkere geldkoffers stampvol vijfhonderdjes. Nemen of genomen worden lijkt het credo dat niet alleen wordt toegepast door de dark force.
Advocaat Lapidus kent zijn criminele pappenheimers door zijn werk bij justitie. Met de Stockholm-trilogie geeft hij een nieuwe impuls aan de Zweedse thrillers door het perspectief van de criminelen te kiezen en naadloos aan te sluiten bij het taalgebruik van de verschillende milieus. Straattaal die op een onnavolgbare manier door Jasper Popma is omgezet in een Nederlandse variant. In navolging van zijn voorbeeld James Ellroy sproeit Lapidus zijn mitrailleurtaal over het publiek uit. Taal verrijkt met nodige humor en zelfkennis: “gozers met zelfvertrouwen klasse A overschatten zichzelf nog erger dan Zwedo’s hun nationale voetbalteam.” Korte hoofdstukken boordevol spanning en wisselend perspectief houden de lezer aan het boek gekluisterd. Na deze trilogie blijft het verlangen naar meer thrillers van de hand van Lapidus. In 2012 verschijnt de literaire strip Stockholm Zuid van Jens Lapidus in onderlinge samenwerking met de bekende illustrator Peter Bergting.
Val dood is de kroon op een magistrale trilogie.